a
de 6 valkuilen van zelfleiderschap

Zelfleiderschap is een container begrip. Regelmatig krijg ik de vraag wat dit nu betekent. Ik besloot zelf onderzoek te doen in mijn omgeving en vroeg vrienden, kennissen en klanten wat zij onder ‘persoonlijk leiderschap’ verstaan. Ik kwam tot een hele verrassende conclusie…

Wat is zelfleiderschap?

Zelfleiderschap is de mate waarin je verbinding kunt leggen tussen jezelf, je omgeving en de organisatie waarvoor je werkt, om zo te weten wie je bent, wat je wilt en hoe je dat kunt bereiken. Het draait om het hebben van zelfkennis, bewuste keuzes maken en een proactieve houding ontwikkelen. Zelfleiderschap is wel een containerbegrip dat wordt geïnterpreteerd op basis van persoonlijke ervaringen en opvattingen.

 

Verschillende definities van zelfleiderschap

Als je deze vraag stelt aan mannen, dan krijg je over het algemeen een antwoord dat zelfleiderschap over je carrière gaat. Dat je bijvoorbeeld weet wat je inspireert en waar je energie van krijgt. Ze denken dat het inhoudt dat je verantwoordelijkheid neemt voor je loopbaan.

Als je deze vraag aan vrouwen stelt, dan krijg je over het algemeen een heel ander antwoord. Zij zeggen dat zelfleiderschap gaat over goed voor jezelf zorgen. Dat het gezond is om regelmatig te bewegen en dat vitamines belangrijk voor je zijn. O ja, en voldoende slaap.

Weer een andere definitie vind je op het internet. Zo wordt ‘persoonlijk leiderschap’ ook gedefinieerd als: de vaardigheid om jezelf te leiden en richting te geven. Dat vind ik persoonlijk nog steeds te vaag. Daarom leg ik graag uit hoe ik tot de juiste definitie ben gekomen.

 

Contact innerlijke en uiterlijke wereld

In onze hectisch maatschappij groeit de behoefte aan controle en balans. Alles gaat zo verschrikkelijk snel tegenwoordig en de kans is aanwezig dat je jezelf in deze chaos verliest.

Te vaak zie ik mensen die niet zichzelf zijn, maar een rol vervullen. Vaak zelfs meerdere rollen, zakelijk en privé. Dit vergt heel veel. Het is moeilijk de energie vast te houden en niet volledig te worden geleefd.

We verliezen dan het contact met onszelf. Maar dit contact is belangrijk om jezelf staande te houden in deze wereld. Zonder contact tussen jouw innerlijke wereld en de uiterlijke wereld waarin we leven, raken we de zin van ons bestaan kwijt. Het leven wordt leeg en we proberen deze leegte vervolgens te vullen met betekenisloze en vaak ongezonde substituten.

 

Jezelf verdoven

Helaas leven veel mensen niet in lijn met zichzelf of halen er niet uit wat ze echt zouden willen. Ze benutten of kennen hun eigen talenten en passies niet of nauwelijks. In extreme gevallen gaan mensen volledig ‘verdoofd’ door het leven. Ze survivallen tegen beter weten in maar door en worden soms ziek van te lang niet goed in hun vel zitten.

 

Authentiek leiderschap

Ik ben een aanhanger van authentiek ofwel natuurlijk leiderschap. Essentieel hierbij is het woord VERBINDING. Een authentieke leider heeft de eigenschap in verbinding te zijn met zichzelf, de omgeving en de organisatie waarvoor of waarin in hij/zij werkt.

Zelfleiderschap is voor mij de mate waarin je deze verbinding weet te leggen, zodat je weet wie je bent, wat je wilt en dat weet in zetten in een concreet resultaat voor anderen. Vanuit je eigen authentieke ‘ik’ waardevol zijn voor anderen. Hart, hoofd en handen werken optimaal samen om doelen te realiseren, zowel in je werk, carrière, persoonlijke ontwikkeling en je leven.

 

Zelfkennis als basis voor zelfleiderschap

Weten hoe je in elkaar zit en wie je bent, zelfkennis, is de basis van persoonlijke ontwikkeling en dus ook van zelfleiderschap. Als je je bewust bent van je patronen en valkuilen, je passies en talenten, weet je wat er nodig is om goed en vitaal te kunnen functioneren.

Door bewuste keuzes te maken word je minder geleefd, kun je jezelf zijn en zul je meer betekenis ervaren. Belangrijk hierbij is dat je luistert naar je interne stem en moreel kompas en dat je een proactieve houding ontwikkelt.

 

De valkuilen van zelfleiderschap

Ik spreek regelmatig mensen die zichzelf een 8 of een 9 geven op het gebied van zelfleiderschap. Ze vinden zichzelf een echte leider. Maar als je dan met ze in gesprek gaat, dan komen vaak de volgende valkuilen boven water:

 

1. Onvoldoende zelfkennis

Mensen die denken dat ze hoog scoren op het gebied van persoonlijk leiderschap zijn zich vaak niet bewust welke stappen ze nog kunnen zetten. Misschien ken je de uitdrukking wel: “hoe meer ik leer, hoe meer ik besef krijg van wat ik allemaal niet weet”. De échte leermeesters weten als geen ander dat twijfel het begin is van wijsheid. Want juist wanneer je de antwoorden even niet weet, staan je hoofd en je hart open voor nieuwe lessen.

Diegene die wat lager scoren bij mijn zelfleiderschaptest zijn over het algemeen de mensen die de meeste zelfkennis hebben en die openstaan om nieuwe dingen te leren.

 

2. Geen mentale en emotionele veerkracht

Wat ik ook vaak tegenkom is dat mensen wel weten dat voeding, beweging en slaap belangrijk zijn. Maar dan zijn we er nog niet! Een belangrijk aspect is je mentale en emotionele staat van zijn. Wees eens bewust van je emoties en gedachten. Stel jezelf de komende tijd eens de volgende vragen:

  • Hoe gaat het emotioneel met mij? Hoe voel ik me op dit moment?
  • Kan ik deze emoties ergens in mijn lichaam waarnemen?
  • Welke gedachten heb ik over mijzelf?
  • Oordeel ik snel over mezelf en/of anderen?
  • Waar ben ik dankbaar voor?

Oordeel niet over de antwoorden, maar ben gewoon nieuwsgierig. Download de app Headspace of VGZ Mindfulness en gebruik een aantal minuten van je dag om bewuster te worden van je emoties en gedachten.

 

3. Eigen kwetsbaarheid niet tonen

Veel mensen hebben niet goed geleerd hoe ze hun emoties kunnen uiten. Als gevolg hiervan worden deze weggestopt en meten mensen zich een masker aan. Een masker waarachter hun kwetsbare kant verborgen blijft. Een eerdere blog over jezelf durven zijn en kwetsbaarheid vind je hier.

Echte leiders ondergaan, voelen en uiten hun eigen worstelingen, angsten en onzekerheden. Dit maakt ze tot mensen die anderen kunnen raken en ze de moed geven om hetzelfde te doen.

 

4. Geen koers bepalen

Net als met een schip is het lastig koers te bepalen als je niet weet waar je naartoe wilt gaan. Je bent dan stuurloos. Je kunt pas effectief met zelfleiderschap aan de slag als je ook onderstaande vragen gaat beantwoorden:

  • Wat wil ik nu eigenlijk écht?
  • Waar doe ik het voor, wat drijft mij?
  • Waarin wil ik nog groeien?
  • Wat zijn mijn talenten en kwaliteiten
  • Wat is belangrijk voor mij?
  • Waaraan wil ik bijdragen?
  • Welke resultaten wil ik behalen?

Het definiëren van een eigen persoonlijke missie kan je hierbij helpen.

 

5. Geen focus

De 5e valkuil is ook iets wat heel vaak voorkomt: geen of onvoldoende focus. Vrijwel iedereen heeft het gevoel dat er ondanks al die uren die hij of zij maakt maar weinig uit zijn/haar handen komt.

Door de huidige technologie worden we vaak afgeleid. Volgens Mark Tigchelaar en zijn boek focus AAN/UIT laten we veel teveel prikkels toe. Het kost zo schrijft hij, vaak twintig minuten tot een half uur om weer terug in een flow te komen nadat we zijn gestoord. Hoe klein de verstoring ook is, een deel van onze hersenen blijft bezig met het onderwerp waarvoor we gestoord werden. In dit boek vind je overigens hele praktische focus-tips voor managers.

 

6. Weten is niet gelijk aan doen

Aan kennis heb je niks als je het niet toepast! Het verandert namelijk niks aan je leven. Ik behoorde vroeger ook tot deze categorie. Ik las heel veel boeken en deed cursussen in zelfleiderschap. Dus ik wist precies wat het beste was om te doen. En toch paste ik lang niet alles toe. Mijn burn-out bracht hier verandering in. Sindsdien experimenteer ik regelmatig. Als ik iets interessants lees, probeer ik het toe te passen om te kijken wat het met mij en mijn lijf doet. Reageer ik er goed op, dan is dat een blijvertje. Neem de volledige verantwoordelijkheid voor jouw leven en ga doen! Zonder actie te nemen kom je nergens.

Ieder mens is uniek en wat voor de een werkt, hoeft nog niet voor de ander te werken. Zie je leven dan ook als een grote speeltuin. Ga ervaren! Begin met kleine stappen en blijf in beweging, en je zult merken dat verder zult komen dan je ooit voor mogelijk hebt gehouden.

 

Zelfleiderschap is voor iedereen

Zelfleiderschap roept misschien een associatie op met leidinggeven, maar zelfleiderschap is voor iedereen. Iedereen wil immers de tools hebben om meer regie en verantwoordelijkheid te kunnen nemen over hun eigen leven en over de tegenslagen die zowel privé als professioneel op hun pad komen.

In de huidige maatschappij zijn steeds meer mensen op zoek naar meer plezier en zingeving in het leven. Zelfleiderschap kan hiervoor zorgen. Zingeving is immers niets anders dan meer bewustzijn en betekenis toevoegen aan je leven.

Het is de hoogste tijd om uit de waan van de dag te stappen en zelf de regisseur van je leven te worden!

 

Hulp nodig bij (zelf)leiderschap?

Wil jij ook jouw (zelf)leiderschap verder ontwikkelen, zodat je met meer innerlijke rust, voldoening en plezier kunt leven en werken? Wil jij die leider worden die heel inspirerend is en veel impact kan maken?

Doe dan mee met de masterclass die binnenkort gegeven wordt. Inschrijven hiervoor is helemaal gratis!